بازبینی شروط و براهین استحاله تسلسل

Authors

  • عسکر دیرباز دانشیار دانشگاه قم
  • محمود صیدری استادیار فلسفه دانشگاه شاهد
Abstract:

    چکیده تسلسل عبارت است از ترتب یک شیء بر شیء دیگر یا وابستگی یک شیء به شیء دیگر تا بی‌نهایت. بر استحاله تسلسل براهین متعددی اقامه شده که مهم‌ترین آنها چهار برهان طرف و وسط، اسد و اخصر، تطبیق و وجود، و رابط و مستقل است. میرداماد مجرای براهین تسلسل را فقط سلسله صعودی دانسته، دو شرط ترتب و اجتماع در وجود را برای تسلسل محال شرط می‌داند. ولی محمدحسین طباطبایی آن را در هر دو جانب صعود و نزول جاری کرده، سه شرط فعلیت، ترتب و اجتماع در وجود را در تسلسل محال شرط می‌داند. در این مقاله اثبات شده است که براهین استحاله تسلسل فقط در جانب صعود جاری است و در خصوص سلسله نزولی ساکت است؛ تسلسل محال دارای دو شرط ترتب و اجتماع در وجود است و تسلسل فقط در علل تامه محال است. کلیدواژه‌ها: 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی شرایط سه‌گانۀ تسلسل محال

حکما با توسل به شرایط سه­گانۀ «فعلیت اجزاء»، «اجتماع در وجود» و «ترتب حقیقی»، کوشیده­اند تا وجود نامتناهی در مجموع­هایی همانند سلسلۀ اعداد، حوادث زمانی و نفوس مفارق را توجیه کنند و آن‌ها را از گزند برهان­های ابطال تسلسل مصون دارند. در این مقاله نشان داده می­شود که توسل به شرایط مذکور برای خروج سلسلۀ اعداد، حوادث زمانی، و نفوس مفارق از دایرۀ نامتناهی بالفعل با موفقیت همراه نبوده است. تلازم عدد ...

full text

آموزه‌های واقع‌گرایی علمی و براهین مؤید آن

واقع‌گرایی علمی عبارت است از این دیدگاه که بهترین نظریه‌های علمی ما توصیف‌های تقریباً حقیقی از جنبه‌های مشاهده‌پذیر و مشاهده‌ناپذیر جهان مستقل از ذهن عرضه می‌کند. مناقشه واقع‌گرایان و منتقدانشان بر سر این دیدگاه در قلب مباحث فلسفه علم است. در این مقاله، پس از بررسی اصول محوری موضع واقع‌گرایانه می‌کوشیم ادله آنها را در پاسخ به انتقادات مطرح‌شده از سوی دیدگاه‌های رقیب ذکر کنیم.    

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 60

pages  7- 20

publication date 2014-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023